15 Wing Luchttransport
Het Dakota Documentatiecentrum zou niet bestaan, als er geen 15 Wing zou zijn ! Daarom vindt u op onze website een korte geschiedenis van onze “moeder-eenheid”, waarmee we zeer nauw verbonden zijn.
Veel leesgenot ! (*)
Vlak vóor, en vanaf het begin van de Tweede Wereldoorlog, ontvluchtten de meeste Belgische piloten de Duitse bezetter, om via verschillende routes het vrije Verenigd Koninkrijk te bereiken.
De meeste vliegers integreerden zich in het RAF Fighter Command, om er deel te nemen aan de operaties, zoals de Slag om Engeland. Sommigen gingen nadien over naar het RAF Transport Command en werden omgeschoold in Crosby-on-Eden, om te leren vliegen op DC3-Dakota. Na hun opleiding werden ze overgeplaatst naar Membury, om daar samen te werken met Britse bemanningen in de 187ste en 525ste Squadrons.
Toen de Britse bemanningen geleidelijk aan uit het 525ste smaldeel werden teruggetrokken, was het op een bepaald ogenblik nog enkel bemand door Belgen. In de loop van de maand april 1946 verhuisde het 525ste definitief naar België, meer bepaald naar Evere. Dit vliegveld werd korte tijd later ook nog “home base” voor een tweede smaldeel, het “Belgian Flight of Metropolitan Communication Squadron”, dat voordien opereerde vanuit Hendon.
Op 1 april 1947 werd overgegaan tot het oprichten van een wing, de 169ste Wing, met deze twee smaldelen, die elk een nieuwe naam kregen:
- Het 366ste , uitgerust met 5 DC3 Dakota.
- Het 367ste , uitgerust met 9 Ansons, 6 Oxfords, 4 Dominies en 3 Proctors .
Geconfronteerd met deze grote verscheidenheid in toestellen (**), werd in hetzelfde jaar besloten tot de oprichting van een TCU, Transport Conversion Unit, die de piloten, afkomstig van de jacht, zou omscholen naar één van die 5 types vliegtuigen.
Oorspronkelijk beperkten de vluchten van de 169 Wing zich tot het Europees grondgebied, maar algauw werd de voormalige Belgische kolonie, Belgisch-Congo, toegevoegd als frequente bestemming.
Ook nog in 1947 werd een aanvang gemaakt met het uitvoeren van vluchten ten voordele van het Militair Cartografisch Instituut, en op 11 september 1947 noteerde men een zeer speciale gebeurtenis : toen verschenen de eerste valschermen achter het silhouet van een DAKOTA, boven Schaffen. Sindsdien zijn de 15 W en de para’s onafscheidelijk !
Op 1 februari 1948 werd de 169ste Wing omgedoopt tot de 15 Vervoers- en Verbindingswing ( 15 VVbW) en de twee smaldelen kregen, alweer, een nieuwe naam : het 20ste en 21ste Smaldeel, met respectievelijk een blauw en rood Sioux-embleem(***). Het 20ste was vooral georiënteerd op luchttransport, het 21ste vooral op verbindingsopdrachten.
In 1950 verhuisde de eenheid naar Melsbroek, in het Kwartier Groenveld, dat tot dan fungeerde als opleidingscentrum van de Luchtmacht. Tot op heden is de 15 Wing hier gevestigd.
In de loop der latere decennia werden de toegewezen luchttransportopdrachten veelzijdiger en veelvuldiger, werd de lijst van bestemmingen alsmaar langer en de te overbruggen afstanden alsmaar groter. Daarom werden de toestellen geleidelijk aan vernieuwd, of naar de sloop gebracht, en uiteindelijk vervangen door steeds nieuwere en meer performante types toestellen zoals oa de DC4 en 6, de C 119, de Pembroke, de C 130 , de A310, etc…. tot en met de huidige A400M (**). De naam van de eenheid werd later andermaal gewijzigd in “15 Wing Luchttransport”.
Er valt over de 15 Wing uiteraard nog véél meer te vertellen, maar daarvoor willen we onze lezers graag verwijzen naar de website van de 15 Wing zélf :
https://15wing-airtransport.be/home/nl
Voor meer informatie over de geschiedenis van het vliegveld en de kazerne van Melsbroek :
https://nl.wikipedia.org/wiki/Vliegbasis_Melsbroek
(*) Grotendeels samengevat uit “Historiek van de 15de Wing Luchttransport”, van de hand van Kol Vl Jo Huybens en Luitenant-Kolonel Vl Piet Claes.
(**) Uitbreide informatie over al deze toestellen : zie het tabblad “Vliegtuigen”.
(***) Op de website van de 15 W is een schitterend artikel te vinden over de “Sioux”.